Almendudler - opis z przewodnika
Pierwsze próby: Markus Stofer i Robert Jasper w 2003 roku.
Pierwsze przejście: Markus Stofer, Robert Jasper i Bernd Rathmayr w 2008 roku.
Absolutnie genialna linia! Długa i wymagająca. Ukoronowaniem było pokonanie przez Markusa Stofera i Nicolasa Jacqueta sopla, który dotychczas omijało się po skale za M9+. W 2010 roku wycenili go na WI6. Jest jasnym, że tak pokonana droga jest jedną z najpiękniejszych i najbardziej wymagających linii w Szwajcarii.
Almendudler, fot. Rychły
***
Almendudler, czyli powiastka w dwóch aktach o tym, dlaczego nie należy słuchać głosu rozsądku.
Bohaterowie:
Andrzej, czyli Andrzej
Rychły, czyli Rychły
BRO, czyli BROnowicki Głos Rozsądku Rychłego
[niestety do głosu rozsądku Andrzeja nie miałem dostępu]
Akt I
18 lutego 2013
[w drodze do Kanderstegu]
Mach3, Flying Circus czy Almendudler? Mach3 cholernie ładny, Flying Circus historyczny, ale to Almendudler jest największym wyzwaniem! Mach3 i Flying Circus po 150 metrów, pierwszy za M9+, drugi M10, ale przystępne. Obie mają już pewnie po kilkanaście przejść... Almendudler - ponad 350 metrów, M9 WI-nie-wiadomo-ile (za ten magiczny sopel), albo M9+ WI6. I przejść mniej niż 5. Decyzja zostaje odłożona na dzień następny, ale coś za uchem szepcze:
BRO: dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler...
19 lutego 2013
[Kandersteg]
Po wyjściu z Kandersteg International Scout Center wystarczył rzut oka, żeby stwierdzić, że Almendudler jest w dobrych warunkach i są sople na dolnych wyciągach, których wcześniejszy brak uniemożliwiał przejście.
Głos przybiera na sile:
BRO: dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler, dudler...
Rychły: Ale to jest długie, trudne i nie wiadomo, czy da się pójść lodem!
BRO: To pójdziesz skałą!
Rychły: A jak mnie rozegnie?
BRO: To spadniesz! Jak nie sprawdzisz, to się nie dowiesz...
Z Soplem na 6-tym wyciągu rzecz jest następująca – ma tylko jedno przejście i to bynajmniej nie dlatego, że nikt nie próbował. Rokrocznie wisi smark, który nie nadaje się do przejścia, a najczęściej bywa tak, że w momencie, kiedy zaczyna sięgać do naciekniętego grzyba lodowego, urywa się pod własnym ciężarem i robi niezły rumor w dolinie. Taką sytuację obserwowałem co najmniej kilka, jeśli nie kilkanaście razy. Drugą, nie mniej ważną informacją jest, że nigdy nie widziałem, żeby ten sopel wylany do grzyba wytrzymał choćby tydzień!
Decyzja jest taka, że idziemy na Almendudlera i mam iść obczaić dwa pierwsze wyciągi. Okazują się całkiem łatwe, więc rokuje dobrze. Po krótkiej naradzie z Andrzejem postanawiamy dnia następnego spróbować zawalczyć.
Andrzej: Widzę szansę!
Rychły: [Ja widzę tylko cień szansy]
BRO: Jak odpuścisz, toś jest dupa wołowa!
Dalej nie wiadomo czy nastawiać się na sopel, czy na skałę. Po dotarciu do tego miejsca ma się już ponad 200m drogi w rękach, więc na „świeżość w kroku” nie należy liczyć.
BRO: Stary, gdyby dwa pierwsze wyciągi były w Norze, to byś się nawet na nich nie rozgrzewał. Tak?
Rychły: No tak.
BRO: Później jest kilka fragmentów pionowego lodu, ale w gruncie rzeczy jest też dużo pastwisk. Tak?
Rychły: No tak.
BRO: To jaki problem?
Rychły: Dołu się nie boję. Boję się góry! Nie wiem, czy iść tym soplem, co zawsze spada, czy po skale i tych pięknych spitach…
BRO: Rzuć kostką! Dla pewności – 3 razy!
4 razy z rzędu wypada, że należy iść po skale.
Potrójna herbata z melisy dla ukojenia nerwów i do spania.
Akt II
20 lutego 2013
Pierwszy wyciąg za M9 puszcza łatwo – po wcześniejszym rozpoznaniu jest właściwie formalnością. Trochę dał się we znaki brak rozgrzewki i zgrabiałe dłonie. Dwa wyjazdy nóg, pasaż po kruszyźnie i stan. Andrzej dochodzi do stanu i kolejny wyciąg postanawiam rozdzielić na dwa (wspinamy się na linie pojedynczej, ze wszystkimi zaletami i wadami tego systemu) ze względu na okapiszcze, sople i związane z tym duże tarcie liny.
Nie pierwszy wpadłem na pomysł podzielenia wyciągu, bo po przejściu boulderowego odcinka M8 czeka mnie piękny stan ze spita i haka. Kolejny wyciąg to pasaż po soplu, który w przewodniku wyceniony jest na WI6. Z daleka lód wyglądał bardzo solidnie, z bliska jest znacznie gorzej. Wyjście na półkę między soplami i problematyczna decyzja – którym iść? Po chwili namysłu coś podpowiada:
BRO: Głupcze! To jak z kobietami! Jak nie wiesz, którą wybrać, to zerknij od dupy strony!
Nagle decyzja wydaje się oczywista! Prawy, który pozornie wydawał się stabilniejszy, okazuje się bardzo słabo przyklejony do skały – prześwieca przez niego światło. Po przejściu lewego sopla przewodnik kieruje na wprost, w okolice skały za nalanym lodowym grzybem. Wszystko pięknie, gdyby nie fakt, że w tamtej części leje się jak ze strażackiego szlaucha.
BRO: Głupcze! Popatrz nad siebie!
Okazuje się, że stanowisko i linia dalszego wspinania znajduje się dokładnie pod dwoma 30-metrowymi soplami, które wiszą swobodnie w powietrzu i tylko czyhają! Decyzja o przejściu zupełnie w lewo jest szybka i bezlitosna.
Kolejny krótki wyciąg doprowadza do kurtynki lodowej, która w przewodniku stoi za WI5, a w rzeczywistości ma nie więcej niż WI4. Po jej pokonaniu docieramy do kolejnego wyciągu wycenionego za WI5, ale ten okazuje się lekko trudniejszy – co najmniej WI5+. Co lepsze – z nerwów słabo zjadłem i zaczynają mnie łapać skurcze. Przy zginaniu ręki – bicepsa, a przy prostowaniu – tricepsa. Jak w Lotto, kumulacja!
Na totalnym odejściu docieram pod Sopel, który od frontu nie wygląda źle. Andrzej dochodzi na stanowisko i widząc mój wyraz twarzy wyciąga z plecaka 3 żele energetyczne i butelkę Coli. Po prostu pozdro! Mocno zbiera mnie na rzyganie, a mam sobie doprawić żelami i popić Colą...
Decyzja, którędy iść jest dalej nie podjęta i literalnie wisi nad naszymi głowami. Skała nie wygląda zachęcająco (parafrazując znanego śląskiego wspinacza, który na pytanie dlaczego nie przyjedzie do Nory, stwierdził, że jest to parch), a Sopel wygląda dobrze tylko od frontu. Bliższa lustracja pozwala zaobserwować, że w rzeczywistości są to połączone ze sobą dwa lub trzy sople, które są zupełnie puste w środku i przez ściany lodu widać płynącą w środku wodę.
Po dłuższej chwili sytuacja się klaruje – żeby pójść skałą musimy zrobić jeszcze jeden krótki wyciąg, później musiałbym go przepałować, odgruzować i zerknąć, gdzie są chwyty. Powrót na stan i dopiero prowadzenie – przy tym stopniu zmęczenia sukces byłby raczej wątpliwy. Sopel rokuje na prostsze, ale znacznie bardziej niebezpieczne wspinanie.
Po kilkudziesięciu minutach odpoczynku obmyślamy strategię – na jednej linie będę się asekurował, a drugą będę ciągnął luźno i później asekurował na niej Andrzeja. Jakby Sopel miał spaść, jest to znacznie bezpieczniejsza taktyka. Pierwsza próba przyatakowania Sopla kończy się szybko i spektakularnie. Z daleka nie było widać gigantycznej ilości wody, która przelewała się przez Sopel od frontu, a morze nacieczonych glutów i kilkumetrowych smarków zapowiadało raczej niekrótką walkę. W czasie, który potrzebowałem na wkręcenie jednej rury, zdążyłem przemoczyć nawet majty!
Rychły: Andrzej, tędy nie dam rady!
BRO: Ile razy mam ci powtarzać, że jak nie wiesz, którą wybrać, to popatrz od dupy strony!
Od dupy strony Sopel wyglądał obezwładniająco – około 25 metrów wspinania w przewieszonym lodzie, który składał się z totalnie zapowietrzonych i kruchych smarków. O ile z rękami problemów by nie było, to z nogami byłoby czujnie, a asekuracji nie byłoby w ogóle. Rozkosz! Co znacznie gorsze – przez lata wspinania w lodzie chyba nauczyłem się rozróżniać sople w miarę solidne, mniej solidne, takie na granicy równowagi i takie, na które nie można nawet splunąć. Ten był zdecydowanie z przedostatniej grupy. Może z lekkimi skłonnościami przechodzenia do grupy ostatniej, o czym świadczyły grube, poziome pęknięcia u podstawy Sopla.
Andrzej: No weźże się nie wygłupiaj! To jest taka masa, że twoje 63kg nic nie zmieni!
Rychły: [ale walenie siekierą może trochę zmienić....]
BRO: Powiedział, co wiedział!
Po chwili wiem już, że albo się wycofujemy, albo idę Soplem i liczę na wsparcie niebios.
BRO: Za chuja tam nie wejdziesz!
Rychły: Noo...
BRO: Jak walniesz na tej asekuracji, to zostaną z ciebie co najwyżej żeberka w sosie pomidorowym na bielutkim śniegu!
Rychły: Nooooo....
BRO: A jak urwiesz się z tym Soplem, to nawet glut na śniegu z ciebie nie zostanie!
Rychły: Nooooooooo...
BRO: Za chuja tam z tobą nie pójdę! Ty idź, a ja sobie tu pośpiewam.
Rychły: To jest dobra taktyka!
W trakcie wspinania wydaje mi się, że słyszę rytmiczne knock, knock, knockin' on heaven’s door...
Wspinanie jest bardzo czujne, a asekuracja beznadziejna. Właściwie to nawet prania by się na tym nie dało powiesić – rury po 5 centymetrach kręcenia wpadają w bańki powietrza. Na całym soplu udaje mi się wkręcić 4 śruby, więc na sznur do prania jest parzyście. Właściwie to jest to całkiem przyjemne! Przewieszone, nie trzeba się zbytnio nawalić dziabami, stopnie trochę kaprawe i co najważniejsze – nie da się zmęczyć przy zakładaniu asekuracji! Tylko co rusz spadające gluty trochę deprymują (Andrzeja podobno bardziej). W zasięgu wzroku mam lodowy okap, który się stworzył po wcześniej urwanym soplu, z rewelacyjnie twardym, ciemnoniebieskim lodem, a nad głową spity z wariantu drytoolowego. Jeden przechwyt wyżej i w zasięgu ręki będę miał wreszcie jakąś asekurację. I co? I takiego wała! Pomimo mojej wrodzonej delikatności, gracji, wdzięku i elokwencji Sopel przy przebiciu dziabki pęka. Nie pęka, tylko Pęka, przez duże P. Słychać głośne TRAAAAAAAACH i jeszcze głośniejsze O KUUUUUURWAAAAAAAA, które bez mojej wiedzy wydobywa się z głębi trzewi. Kilkadziesiąt centymetrów przed moją twarzą pojawia się rozszerzająca się rysa, od lewa do prawa. Cały Sopel „przysiada”, a ja czuję jak cała ta misterna konstrukcja zaczyna się chwiać.
BRO: Haha, a nie mówiłem? Teraz to masz przejebane!
Rychły: O kurwa, o kurwa, o kurwa, o kurwa, o kurwa, o kurwa, o kurwa.......
[Andrzej twierdzi, że od Sopla oderwał się jeszcze kilkumetrowy kawał lodu i tak przywalił o ziemię, że spowodował u Andrzeja odruch bezwarunkowego zniknięcia i schowania się w sobie].
Jakimś cudownym zrządzeniem losu Sopel nie przewalił się ani na jedną, ani na drugą stronę. Nie spadł! 3000% koncentracji, przebicie dziabek nad pęknięcie, delikatne przejście nogami i bez namysłu wpinka do spitów z wariantu drytoolowego i na szybko stworzenie stanowiska.
Rychły: O kurwa, żyję!
BRO: Haha, ale jaja! Jak to komuś opowiem, to mi nikt nie uwierzy!
Rychły: Andrzej, natychmiast odwiąż się z liny i przestań mnie asekurować!!!
BRO: Noo, to trafna uwaga!
Andrzejowi udało się wymałpować (wtedy dopiero zauważyliśmy, że sopel wywieszał się ponad 2 metry), Soplowi udało się nie spaść, a mi udało się to przeżyć. Kolejny wyciąg oferował wspinanie po wspomnianym lodowym daszku i około 20 metrów pionowej kurtyny lodowej w granicach WI6. W porównaniu do wyciągu poprzedniego – pikuś. Na górne wypłaszczenie docieramy o godzinie 18.30, czyli o zmierzchu. W miarę szybko pokonujemy ostatnie wyciągi – około 100-120 metrów terenu WI3, częściowo idąc na lotnej asekuracji. Dość dobrze pamiętaliśmy, w którym miejscu należy wytrawersować w lewo do lasu, by znaleźć ścieżkę zejściową. Dzień wcześniej oglądaliśmy to przecież kilka razy na żywo i kilka razy w przewodniku. Gdzieżby była ta wielka przygoda, gdyby nie pojawiła się mgła, która ograniczyła widoczność do kilku, kilkunastu metrów i skutecznie uniemożliwiła nam znalezienie ścieżki zejściowej!! Drugim problemem były kilkumetrowe zaspy na płytach 30-45 stopni, które powodowały poważne ryzyko wyjechania z lawiną. A najlepsze z tego wszystkiego, że od samego początku chcieliśmy za wszelką cenę uniknąć zjeżdżania wśród tych wiszących sopli!! Czemu? Każdy z 5 kolejnych zjazdów za przełamaniem ściany prowadził do stanowiska w linii spadku trzech gigantycznych sopli (w tym tego urwanego, który się trzymał na nie-wiadomo-czym). Life is brutal and full of zasadzkas.
Jakimś totalnym szczęściem udało nam się Almendudlera przejść i wrócić do domu w jednym kawałku. Jaki jest morał z tej historii? Nie słuchaj głosu rozsądku – ma bardzo specyficzne poczucie humoru.
BRO: Andrzej, masz dokumentację fotograficzną?
Andrzej: Mam!
Rychły: Ma!
BRO: Taaaaaak!! Teraz zostaniemy prawdziwymi celebrytami! Zbudujemy sobie nawet domek w Królestwie Lansu! Wolicie drewniany czy murowany?
Andrzej: ...
Rychły: ...
BRO: Nieważne! Wszystkie baby nasze! Zniżki w alkoholowym na Lea! Augiencja u Papieża, koks, wywiady i wieczna młodość!!
Rychły: ...
BRO: Założymy sobie swój własny oficjalny profil na Fejsie!
Andrzej: ...
Rychły: ...
BRO: Będziemy lajkować swoje posty i statusy! Pierwsi polubimy swój profil!
Andrzej: ...
Rychły: ...
BRO: Kto wie, może nawet zostaniemy Instruktorami PZA!
***
Almendudler – fakty
Długość: 350 metrów
Wycena: idąc 6-ty wyciąg wariantem drytoolowym M9+ WI6, idąc soplem to zależnie od warunków M9 WI6 lub M9 WI7.
Autorzy: pierwsze próby Markus Stofer i Robert Jasper w 2003 roku
pierwsze przejście Markus Stofer, Robert Jasper i Bernd Rathmayr, styczeń 2008
Jedyne przejście 6-tego wyciągu po Soplu: Markus Stofer w 2010 (w tamtych warunkach wycena WI6).
Droga dotychczas miała najprawdopodobniej 3 przejścia - wspomniane wyżej dwa, oraz przejście Daniego Arnolda i Stephana Ruossa, którzy 6-ty wyciąg szli po skale.
Nasze, najprawdopodobniej czwarte przejście, odbyło się 20 lutego 2013 roku. Jako drudzy przeszliśmy drogę po Soplu. Pierwsze dwa wyciągi RP w drugiej próbie, po rozpoznaniu dzień wcześniej. Reszta wyciągów OS.
Almendudler uznawany jest za jedną z najpiękniejszych i najpoważniejszych dróg tego typu w Szwajcarii (a i w całej Europie nie ma podobnych zbyt wiele). Jest długa, występują na niej duże trudności techniczne i obiektywne. Występuje poważne zagrożenie ze strony spadającego lodu, więc nie należy jej próbować po zbyt zimnych i zbyt ciepłych nocach. Droga ma wystawę wschodnią, więc dla bezpieczeństwa lepiej na nią iść w pochmurne dni.
BRO: Jedno nie ulega wątpliwości - Bronowice Pany!
